De tijd waarin je als ploeg negentig minuten lang volgens dezelfde tactiek speelt, ligt allang achter ons. Dit alles werd prachtig duidelijk tijdens een maar al te boeiende aflevering van Spurs versus Ajax, want het ging alle kanten op. Met twee heel verschillende 45 minuten als gevolg.

Het was niet eens zo dat zich doelkans na doelkans voordeed, maar desondanks zaten we geboeid te kijken. Er gebeurde ondanks het gebrek aan doelgevaar genoeg om nog eventjes op terug te blikken en dat is ook precies wat we nu gaan doen.

De data hebben we zoals altijd verkregen via @11tegen11!

xG-plot en pitch plot
Zoals gezegd: Spurs en Ajax kwamen eigenlijk maar tot weinig doelgevaar. Je ziet de plots wellicht een flinke sprong maken, maar bedenk daarna dat de volledige waarde Expected Goals van Ajax slechts 0,90 bedraagt. Spurs kwam op basis van twee momenten niet verder dan de helft: 0,55.

Als je er op die manier naar kijkt, was het misschien een typische 0-0-wedstrijd. Gelukkig dacht Donny van de Beek daar anders over. Hij schoot na een sublieme pass van Hakim Ziyech in de vijftiende minuut raak. Waarschijnlijk deed dit doelpunt de wedstrijd ook alleen maar goed.

Spurs kon zich na de achterstand niet meer verschuilen en moest iets veranderen, waarover later meer. Ajax dacht aan doordrukken, maar na een tactische omzetting van de tegenstander werd het voor de Ajacieden steeds lastiger. Het is niet zo dat Ajax er helemaal niet uitkwam, maar je ziet op basis van de tweede helft een vrij vlakke lijn.

Er werd slechts één goede counter uitgevoerd en als slotstuk van die aanval mikte David Neres de bal tegen de paal. Er was richting de slotfase nog een tweede moment, maar toen werd op subtiele wijze verraden hoe intensief de wedstrijd stiekem toch was: Van de Beek kreeg de bal niet goed onder controle, laat staan bij een medespeler.

Schrik trouwens niet van de elf doelpogingen die Spurs ondernam. Zoals je kunt zien, kwam het meeste gevaar nog voort uit spelhervattingen. Die kopkansen waren vrij onschuldig, ook omdat Ajax zijn laatste lijn niet te ver liet terugduwen. Op basis van open spel kregen de gastheren al helemaal weinig voor elkaar.

Daarmee is de score van 0-1 verklaard, net als de spannende return die we nog tegemoet gaan. Het is sowieso veel te vroeg om al een finaleplaats te claimen.

Passmaps
We schakelen door naar de passmaps. En we raden in dit geval absoluut aan om de dynamische pasmap te checken, want je ziet mooie dingen gebeuren. Althans, je ziet hoe Spurs langzaam een beetje grip krijgt op het spel van Ajax. Dat laatste is misschien niet per se leuk, maar wel degelijk interessant en het geeft Erik ten Hag iets om uit te pluizen richting woensdag.

Wat zien we gebeuren? Er is in eerste instantie veel balbezit voor de backs. Vooral Nico Tagliafico komt veel aan de bal. Deels ook omdat Spurs het wil. De Engelsen traden aan in een systeem van 5-3-2, waarbij Christian Eriksen de taak kreeg om Frenkie de Jong te beteugelen. De spitsen liepen door richting het verdedigingsduo van Ajax. Het gevolg? Ruimte voor Joël Veltman en Tagliafico.

De backs kregen ruimte, maar geen vrijheid. Zodra de bal opzij ging, kregen de backs bezoek van hun collega's van Spurs. Spurs probeerde Ajax op die manier op te sluiten, maar slaagde daar niet helemaal in. Wat Ajax hier vaak tegenover zette, was een inzakkende Frenkie de Jong. Ajax speelt dan een soort 3-3-3-1, waarbij Frenkie 'achterin' komt te spelen en de backs doorschuiven. Dit bezorgde Spurs een dilemma: wie moest Eriksen oppakken, hoe sluit je de vele passlijnen af?

Ajax speelde met Spurs en maakte het eerste halfuur grote indruk. Niet iedere aanval was succesvol, maar Ajax wist de bal tussen de linies te laten rouleren dankzij vlot, direct en voorwaarts spel. Tel daar veel positiewisselingen bij op en er moest ingegrepen worden. Dit deed Spurs dan ook, nog voordat Jan Vertonghen helaas van het toneel verdween. De verdedigingslinie van vijf werd omgeturnd tot een kwartet, zonder backs die bij balbezit voor Ajax zo hoog mogelijk gingen pressen.

Dit zorgde ervoor dat het spelbeeld veranderde, al helemaal na de entree van Moussa Sissoko. De Fransman was vanaf het moment dat hij zich meldde de baas op het middenveld. De fysieke kracht van Sissoko was Ajax te veel. En ook besloot Spurs sneller de bal naar voren te verplaatsen. Het lukte de thuisploeg om op die manier weg te voetballen, onder de druk van Ajax vandaan.

Je moet om Sissoko heen proberen te voetballen, maar dat lukte niet, zo verklaarde Lasse Schöne. Er overheen ging beter. Het was nu Ajax' beurt om vaker de lange bal te spelen. Check de dynamische passmap en je ziet het gebeuren, maar het bleek nog wel verdomd lastig om vanuit lange ballen aan voetballen toe te komen. Hopelijk kan dit anders in de Johan Cruijff Arena.

Ajax moet het niet hebben van lange ballen. Counteren is een betere optie, zoals we weten sinds het Wonder van Madrid. En inderdaad, de gevaarlijkste tegenstoten van Ajax kwamen voort uit enkele counters. Het is jammer dat het niet iets beter werd uitgespeeld, maar een marge van twee was, eerlijk gezegd, ook geen goede weergave geweest van de verhoudingen.

Ten Hag probeerde het evenwicht te herstellen door Noussair Mazraoui op het middenveld te posteren, op de positie van Schöne. Dit bracht wat meer stabiliteit bij Ajax, maar het gaat te ver om te zegen dat het wedstrijdbeeld weer kantelde. Het is desondanks interessant om alvast na te denken over de keuzes voor de return: Mazraoui weer als middenvelder? En wie komt er tegenover Heung-min Son te staan?

https://twitter.com/ajaxlife/status/1123891413832359936

Zone 14
Weinig doelgevaar betekent over het algemeen ook weinig activiteit in Zone 14. En inderdaad, het aantal streepjes bleef beperkt. Weinig passes dus. Al helemaal vanuit Ajax. Waarom hoopte je ook alweer juist balbezit te hebben in Zone 14? Omdat dit vierkant de gevaarlijkste zone van het veld is.

Als je vanuit Zone 14 een bal voorwaarts speelt en bij een teamgenoot weet te bezorgen, is de kans groot dat er doelgevaar uit voortkomt. Weet je wat? We pakken het doelpunt erbij! De bal komt via de flank naar binnen, tot recht voor het doel. Ziyech handelt snel en vindt op sublieme wijze Van de Beek, die dankbaar gebruik maakt van slecht dekken van Wanyama en het opheffen van buitenspel door Trippier, die overigens maar liefst 28 keer balverlies leed!

Die pass van Ziyech is de gele streep op het kaartje van Zone 14. Daarom is balbezit in Zone 14 dus zo waardevol! Ajax had er maar weinig passes voor nodig om toe te slaan. Ook wel eens fijn! Maar het was verder dus weinig spannend in Zone 14. De weinige keren dat een medespeler werd bereikt, gebeurde dit op een locatie die weinig kwaad kon: helemaal aan de zijkant.

Hoewel Spurs slechts 0,55 Expected Goals noteerde, was het een stuk actiever dan Ajax in Zone 14. De meeste passes bleven gelukkig binnen het vierkant of de bal ging zijwaarts, maar zes ballen 'in the box' bezorgen bij een medespeler was een meer dan prima score. Gelukkig bleef serieus doelgevaar uit.

Halfspaces
De activiteit binnen Zone 14 viel misschien een beetje tegen, maar er zijn meer wegen die naar Rome leiden. Of richting het doel van Spurs. Dit zijn de gebieden links en van Zone 14. Het gaat om de halfspaces. Daarin had Ajax gelukkig meer balbezit, maar dat kan ook bijna niet anders met spelers als Neres, Tadic en Ziyech.

Het bleef desondanks vrij moeilijk om gevaarlijke combinaties op te zetten. Je zag dat Ajax het niet eens echt probeerde rechtstreeks vooruit te voetballen. Het zocht steeds de flanken op. Zodra Ajax de bal voor het doel probeerde te spelen, ging het mis. Je ziet het verschil prima uitgebeeld op basis van streepjes en stippellijnen.

De stippellijnen zie je op plekken waar de meest risicovolle ballen werden gespeeld. Op die plekken zien we helaas geen strepen. Oftewel: tussen de palen lukte het niet meer om te combineren. Als de laatste linie van Ajax een pluim krijgt voor het goede verdedigen, is een compliment aan het adres van Toby Alderweireld en Davinson Sanchez net zo goed op zijn plaats. Bij dezen.

Tot in Amsterdam!