Door Kevin Van Nunen

Het kan snel gaan bij Ajax. Vraag maar aan Marcel Keizer, vraag maar aan het uitvak. De meegereisde supporters dachten in Zwolle dat de aftrap was gegeven voor een serieuze titelrace, maar in Arnhem werd alweer met de witte vlag gezwaaid.

Ajax legde tegen Vitesse een slechte partij op de mat en verloor met 3-2, al had het potje op basis van de gecreëerde kansen ook zomaar de andere kant op kunnen vallen. Helaas ontbeert het Ajax al het hele seizoen aan goede afronding.

Feit is ook dat met name de buitenspelers een stuk minder in vorm lijken te zijn. Ten Hag vindt dit onzin en verwijst bijvoorbeeld naar PEC-uit toen Ajax inderdaad een van zijn beste wedstrijden van het seizoen speelde.

Vitesse-uit was allesbehalve de beste wedstrijd van het seizoen en daar hadden ook de buitenspelers schuld aan. Vandaar ook de opmerking van Willem Vissers, journalist van de Volkskrant, tijdens de persconferentie.

Wie heeft er gelijk: Ten Hag of de Volkskrant? Dankzij Opta Sports komen wij met het antwoord!

Tabel 1: De betrokkenheid van Kluivert en Neres bij goals in 2018.

We trappen af met de statistieken waarop aanvallers uiteindelijk worden afgerekend: hun betrokkenheid bij doelpunten. Zoals je kunt zien in tabel 1 zijn Kluivert en Neres in 2018 betrokken geweest bij in totaal vier goals van Ajax.

Tabel 2: De betrokkenheid van Kluivert en Neres bij goals voor de winterstop.

Hoe was dit voor de winterstop, toen Keizer nog voor de groep stond? Zie tabel 2! Het verval bij Kluivert valt nog wel mee. We schreven een paar weken terug al een analyse over de talentvolle buitenspeler, die we nog niet klaar vinden voor een transfer, al is het maar omdat hij zijn rendement moet verhogen.

• Analyse: Waarom Kluivert nog niet klaar is voor een transfer

Het is ergens ook wel logisch dat de productie van Kluivert stokt, omdat je op basis van Expected Goals 3,4 doelpunten mocht verwachten. Kluivert presteerde in feite boven verwachting en vroeg of laat wordt dit evenwicht weer hersteld. Kluivert scoorde ook regelmatig van afstand en statistisch gezien biedt dit sowieso minder kans op succes.

Goed, bij Kluivert ontdekken we dus niets geks. Hoe zit dat bij Neres? Nou, we schrikken er een beetje van. Het verschil is heel groot, misschien zelfs wel zorgwekkend groot. De rechtsvoor was voor de winterstop bij 17 treffers betrokken, maar in 2018 pas bij één schamel doelpuntje...

Ook bij Neres geldt de wet van het herstelde evenwicht. De Braziliaan kreeg voor de winterstop veel meer dan hij verdiende. Hij maakte 8 doelpunten, waar je op basis van zijn kansen slechts 5,42 Expected Goals mocht verwachten. In 2018 is het andersom. Zijn kansen zouden goed moeten zijn voor 4 doelpunten, in werkelijkheid is het er dus pas eentje.

• Analyse: Is het puur toeval dat Ajax zo weinig scoort?

Maar nu komt het, let op! Het is bij Neres interessant om te kijken naar het verschil tussen gecreëerde kansen. Ligt het aan de buitenspeler, of misschien juist aan zijn ploeggenoten die goede ballen niet weten af te maken? Helaas komen we uit bij dat eerste. Neres creëerde voor de winterstop 2,4 kansen per wedstrijd, inmiddels zakte zijn gemiddelde naar 1,1...

Tot kansen komt Neres dus stukken minder, maar hoe zit het met zijn dribbels? Die zijn gek genoeg een stuk beter geworden. Ook dribbelt Neres vaker. Hij dribbelt nu 8,3 keer per wedstrijd, waarvan 5 dribbels slagen en ook komt hij tot meer doelpogingen: 3,3 schoten. Als je bedenkt dat dit allemaal aanzienlijker minder was – 5,3 dribbels, waarvan 2,8 geslaagd en 1,7 doelpogingen – is het dus logisch dat Ten Hag niets wil weten van een vormdip.

Afbeelding 1 en 2: De dribbels van Neres voor en na de winterstop vergeleken.

Als er van een vormdip bij Neres geen sprake is, waarom denken velen dan van wel? De afbeeldingen hierboven geven het antwoord. Neres dribbelde voor de winterstop vooral op de rechterflank, inmiddels is hij vooral centraal op het veld actief. Daarnaast maakt hij zijn dribbels ook minder ‘diep’ op het veld, verder weg dus van het doel.

Het is bekend dat Ten Hag graag veel overlap van zijn backs wil hebben – Keizers ideale plaatje zag er ook zo uit – en het zou zomaar kunnen dat Neres onder de nieuwe trainer nog een beetje zoekende is. Bedenk even dat hij tijdens het uitduel met Rosenborg BK op de tribune werd gezet, ook onder Keizer was het eerst even wennen.

Hoe dan ook, Neres komt aan het einde van zijn dribbels uit op een andere positie dan ‘normaal’, waardoor ook sprake is van andere afspeelmogelijkheden. Dit is een noot die Ten Hag, in samenspraak met de speler, moet zien te kraken. Neres speelt nu wellicht minder in zijn kracht, om maar een verschrikkelijke term te gebruiken.

Afbeelding 2: De voors en tegens van diverse buitenspelers op een rijtje.

Zijn er alternatieven beschikbaar? Kijk eens naar afbeelding 2. Het vervelende is dat Kluivert en Neres wel ‘moeten’ spelen. Vaclav Cerny raakte zwaar geblesseerd, Dennis Johnsen kan zijn belofte nog niet waarmaken en Amin Younes was in de eerste seizoenshelft druk bezig om allerlei teleurstellingen te verwerken. Wie weet is Younes na zijn mislukte transfer naar Napoli op de weg terug.

We zagen tijdens zijn invalbeurt tegen Vitesse enkele glimpen van de Younes van weleer. Hij kreeg bijna net zo vaak de bal als Kluivert (32 om 37 balcontacten) en leverde een assist, maar miste zelf ook een goede kans. Afronden blijft een moeilijk verhaal. Zoals reeds aangetoond is er linksvoor weinig verschil tussen Kluivert en Younes.

Ook is het probleem op rechts dan nog niet opgelost. Neres blijft zoekende en Kluivert rendeert daar niet, of in ieder geval minder. Is het misschien een idee om Hakim Ziyech eens vanaf de aftrap daar op te stellen? Frenkie de Jong is natuurlijk ook geblesseerd...

Kortom, het lijkt erop dat Ten Hag het nodige sleutelwerk moet verrichten. Want er werd geen heel rare opmerking geplaatst.