Door Kevin Van Nunen

Ajax heeft het nooit gemakkelijk met Excelsior, maar er bekroop ons donderdag na ongeveer een halfuur voetballen toch wel het idee dat alles in orde kwam. Alleen die laatste vijf minuten van de eerste helft... Toen ging het even flink mis.

Het begon met de knieblessure van Maximilian Wöber, die gelukkig lijkt mee te vallen, toen de gele kaart voor Joël Veltman en tenslotte de gelijkmaker. Het was alsof Ajax zijn schoenveter bijna los had, om er toen alsnog een flinke knoop in te trekken.

Gelukkig lukte het in de tweede helft alsnog om de boel uit de knoop te krijgen en een verdiende winstpartij bij elkaar te voetballen. Dankzij onze partner @11tegen11 kunnen we jullie een inkijkje geven in het wedstrijdverloop op basis van allerlei interessante gegevens.

xG-plot en Pitch plot
Er zal niemand betwisten dat Ajax terecht drie punten pakte en als bijvangst inliep op PSV, maar het ging uiteindelijk wel wat moeizamer dan velen na het goede eerste halfuur hadden verwacht. Ajax gaf wederom weinig weg, een kans of twee maar, alleen viel de bal wel precies binnen voor Excelsior.

Andre Onana deed wat hij kon om een vrije trap te keren, helaas stond 'grote vriend' David Neres te slapen bij de rebound. Dat zijn overigens niet onze woorden, maar die van Matthijs de Ligt. Neres werd hier in de rust op aangesproken en stond in de tweede helft wel weer op te letten bij een spelhervatting van de Kralingers.

Veel gevaar stichtte Excelsior niet meer na de gelijkmaker, al kan het op de tribunes best anders aangevoeld hebben. Diverse keren leek er in ieder geval een kans in de maak. Misschien is het de spanning of het zou lukken met een breekijzer toch weer de titelstrijd open te krijgen.

Andersom kun je redeneren dat Ajax in de tweede helft ook niet echt uit de startblokken schoot. De ploeg van Marcel Keizer werd flink geholpen door een handsbal van Hachim Faik, die overging tot een potje volleybal in de eigen zestien. Dat zijn geen handige acties in de Johan Cruijff Arena.

Dankzij de penalty neemt de waarde 'Expected Goals' van Ajax toe tot 4,37. Zoals je ziet in het plot, wordt de grootste sprong gemaakt na het toekennen van de strafschop. Als je hiervoor een correctie toepast, kom je uit op 3,61. En zoals tot twee keer toe blijkt, is het veel lekkerder voetballen als je op voorsprong staat. Het overzichtje van de kansen hebben we direct bijgevoegd in het Pitch plot.

Afgezien van de vrije trap plus rebound die tot de gelijkmaker leidden, gaf Ajax bijna geen kans meer weg. Al nam de spanning tegelijkertijd ook toe, want de overwinning moest nog wel over de streep worden getrokken. Hakim Ziyech maakte uit een vrije trap een einde aan alle onzekerheid.

Passmaps
Tijd voor meer leuks, namelijk de passmaps! Je ziet dat Frenkie de Jong een hoofdrol vertolkte tijdens Ajax - Excelsior. Meestal is het geen goed teken als je centrale verdediger zo vaak aan de bal is, maar in het geval van Frenkie is dat anders. Hij is de inschuivende man, die moet zorgen voor de variatie waar Ajax zo'n behoefte aan heeft.

Ons gevoel vertelde al dat dit donderdag prima lukte en dat wordt bevestigd door de passmap. Frenkie wist de bal regelmatig naar voren te spelen, naar Kluivert en Ziyech bijvoorbeeld. Ook zien we een dikke lijn naar Van de Beek, die het spel weer verlegde naar de rechterflank met Veltman en Neres. 

Je kunt ook andersom beredeneren. Wat je absoluut niet wilt is dat je passmap lijkt op een hoefijzer, dan voetbal je in U-vorm en dit betekent helaas maar een ding: dat je het zestienmetergebied van de tegenstander niet weet te bereiken. Kijk nog eens goed naar de passmap van Ajax donderdag. Lijkt die op een hoefijzer? Gelukkig niet!

Al het goede begint bij Frenkie, kun je stellen. We zien in zijn stip alleen geen ster, wat betekent dat die speler veelvuldig betrokken is geweest bij doelgevaar. Dit heeft ermee te maken dat Frenkie wat teruggetrokken speelt. Hij is nu meer de man van de voorassist. De pass voor de beslissende pass. Frenkie geeft nu de pass op Kluivert of Neres, die moeten zorgen dat ze iemand vinden om te scoren.

Wat verder opvalt is dat Lasse Schöne over het algemeen veelvuldig aan de bal is, maar vervanger Siem de Jong juist niet. De Jong opende de score en kreeg een aardige kans voor een tweede treffer, maar kon zijn uitverkiezing niet helemaal waarmaken. Anders gezegd: Siem kon de basisplaats van Schöne niet bedreigen.

Ook zouden we Kasper Dolberg graag iets meer bij het spel betrokken zien worden. Of gevonden, als eindstation van een aanval. De doelpunten van de Deen tegen Feyenoord en Roda JC kwamen wel op die manier tot stond, nu werd hem alleen vanaf elf meter een kans geboden.

Zone 14
Hoewel Dolberg wat weinig bij het spel wordt betrokken, maakte Ajax dit seizoen al 49 doelpunten. Dat is meer dan iedere andere club. Het gaat veel te ver om te spreken van een probleem, maar stel je gewoon eens voor dat de spits ook nog vaker zou meevoetballen. Dan wordt het helemaal leuk.

In de buurt van Dolberg is het al leuk! Bekijk de afbeelding van zone 14 op basis van Excelsior-thuis maar eens. Zone 14 is de locatie op het veld waar de meest succesvolle aanvallen ontstaan. Wordt vanaf hier een bal in de zestien gespeeld en komt die aan bij een medespeler, dan levert dit vaak een grote kans op.

De Ajacieden verstuurden donderdag maar liefst 37 passes op dit deel van het veld, waarvan er ook nog eens 30 bij een medespeler aankwamen. Van de 9 passes die het zestienmetergebied in werden gespeeld, kwamen er 5 aan.

Ons punt dat dit zeer positief is, wordt helaas niet gesteund door een doelpunt. Al die 37 passes in zone 14 leverden namelijk geen assist op.