Bij ons thuis gaat het de laatste twee weken opvallend vaak over voetbalshirts. Allereerst werd de teamtas van zoonlief ingeleverd bij de amateurclub, daarna kregen de shirts van alle EK-teams een grondige beoordeling (met IJsland als winnaar) en verraste het kroost me tot grote vreugde met dit heerlijke boek voor Vaderdag.

Ajax lanceerde vrijdag het nieuwe thuistenue. Dat moet aan de eettafel nog besproken worden, maar ik verwacht weinig discussie. Mijn vrouw interesseert het niet, mijn zoon gaat – denk ik – niet beginnen over drie strepen aan de zijkant en mijn dochtertje zet zelf nog ongevraagd met een viltstift op ieder shirt drie strepen.

Zelf interesseert het nieuwe thuisshirt me niet echt, merk ik. Natuurlijk ken ik de geluiden en reuring bij sommige fans. Natuurlijk snap ik de emotie dat je ‘van het thuisshirt zoveel mogelijk moet afblijven’, maar spelers gaan er echt niet minder of beter door voetballen. Dat wit-rood-witte shirt, hoe schitterend en herkenbaar ook, verrast me amper nog. Ik heb zelf meer met de uittenues, omdat ze jaarlijks zo verschillen.

Thuisshirts uit het verre Ajaxverleden hebben echter weer wel mijn interesse. Bij voorkeur van de periode zonder shirtsponsor. Op onze redactie hangt bijvoorbeeld een selectiefoto uit het seizoen 1977/1978. Daarop poseren stoere en breedgeschouderde mannen als Hans Erkens, Freek Lamain, Dick Helling, Aitze Bouma en Peter Lübeke in thuisshirts met wit Ajaxlogo dat wordt besprongen door de 'Puma'. Heerlijk.

Of neem de selectiefoto uit het seizoen 1983/1984. Niet alleen staan de spelers daarop in schitterende TDK-shirts, de kekke witte trainingsjasjes van de technische staf, op de linkerborst voorzien van het oude Ajaxlogo en op de rechterzijde met het embleem van kledingsponsor Le Coq Sportif maken me telkens weer blij als ik de troepen van Aad de Mos bekijk.

In de fanshop van ons aller Ajax zijn deze nostalgische heiligdommen helaas nog niet verkrijgbaar.

In de fanshop van ons aller Ajax zijn deze nostalgische heiligdommen helaas nog niet verkrijgbaar. Natuurlijk, dergelijke shirts zullen hoogstwaarschijnlijk niet met duizenden over de toonbank gaan, maar dit gaat niet om harde financiële cijfers. Door dit in je aanbod op te nemen, laat je de al jarenlange loyale achterban zien dat je trots bent op je verleden. In Engeland zijn deze retroshirts overigens heel normaal, zo blijkt uit een eerste speurtocht op de sites van Manchester United, Liverpool, Arsenal en Everton.

Donderdag was ik samen met onder andere Ajax Life-collega’s David Endt en Menno Pot bij de presentatie van het retroshirt van FC Amsterdam, tussen 1972 en 1982 de tweede profclub van Amsterdam. Een bont gezelschap van Amsterdamse straatschoffies, beter bekend als de ‘Lieverdjes’.

Plaats van handeling was de Copa-winkel op de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Een mekka vol toffe shirts voor voetbalromantici en voor de gelegenheid omgetoverd tot FC Amsterdam-museumpje. De kleinzoon van Dé Stoop, suikeroom en oprichter van FC Amsterdam, ontving het eerste exemplaar onder applaus van een groot deel van de toenmalige selectie.

Hoewel ik zelf niet uit Amsterdam kom en ook nog eens te klein was om FC Amsterdam met eigen ogen in actie gezien te hebben, heeft het retroshirt op mij een onweerstaanbare aantrekkingskracht. Ik vraag me af waarom. Is het omdat de tijd van Ajax inmiddels een te grote, commerciële club heeft gemaakt? Omdat FC Amsterdam toentertijd misschien wel symbool stond voor het tegenovergestelde? Of omdat het retroshirt inspeelt op het gemis dat ik nu in de fanshop van Ajax ervaar?

Wat ik wel weet is dat Menno en ik na een avond vol nostalgische verhalen van onder anderen David Endt, een leuke quiz samengesteld door twee FC Amsterdamfans van het eerste uur en de fraaie anekdotes van oud-spelers als Gerard van der Lem en Heini Otto, zonder aarzeling vijftig euro aftikten bij de kassa. Vol tevredenheid keken we toe hoe de verkoper het retroshirt als heilig relikwie uiterst zorgvuldig in een schitterende doos verpakte.

Hier snapten ze het ook. Een shirt is in alle opzichten meer dan een stuk katoen.