Twee dagen na zijn prachtige ode aan Bobby Haarms keerde David Endt terug in Stadsarchief Amsterdam. Opnieuw wist hij het publiek te beroeren. Hij vertelde beeldend over een droom die gestalte kreeg in 1991. toen het idee voor een jaarlijks naslagwerk concreet ging worden. “Ajax begon furore te maken in Europa, terwijl vrijwel iedereen dacht dat er nooit meer een grote prijs zou kunnen worden gewonnen.” 

De voormalige perschef en teammanager maakte de opmars onder leiding van Louis van Gaal van nabij mee en vond dat de vele verhalen die in een seizoen ontstaan als bundel moesten verschijnen. “Inclusief de rafelranden en schuurplekken.” Het Ajax Jaarboek groeide uit tot een begrip. Sinds vijf jaar wordt het onder de vlag van Supportersvereniging Ajax geproduceerd door Uitgeverij Brandt. 

In 1992 was Menno Pot een dromerige Ajacied van acht jaar. Hij kreeg de eerste editie in handen, werd een verwoed verzamelaar en heeft inmiddels 33 rode ruggetjes keurig gerangschikt in zijn boekenkast staan.

Endt en de statistiekenexpert Evert Vermeer – twee auteurs van het eerste uur – waren destijds voor hem iconen op hun vakgebied. “Als je me toen had gezegd dat ik dertig jaar later samen met deze mannen dit geweldige boek zou maken, had ik je niet geloofd,” zei Pot, die tegenwoordig zelf ook al een plank kan vullen met zijn eigen productie over Ajax.  

Aanbevolen

Ajacieden delen hun mooiste Ajaxherinneringen in Stadsarchief

Ook de andere medewerkers Rodney Rijsdijk en Wessel Kroon waren aanwezig in Stadsarchief Amsterdam. Het hechte schrijverscollectief, gehuld in de mooiste Ajaxshirts, had een even ludieke als treffende manier bedacht om de eerste exemplaren weg te geven.

“Dit boek moet voor supporters zijn, voor de mensen die het beleven,” zei Endt, voordat collega Pot een Ajaxquiz op hoog niveau ging presenteren. De twintig pittige vragen hadden uiteraard betrekking op het zo bewogen seizoen 2024/2025, waarin Ajax volgens Endt op ground zero begon. “We hadden he-le-maal niets.”

De beste drie deelnemers gingen met een Ajax Jaarboek naar huis. De winnaar – de kleine Olivier die samen met zijn vader meespeelde – kreeg zelfs de voorgaande vier edities ook nog mee. 

Het bijzondere aan het rijk geïllustreerde naslagwerk is dat de meeste verhalen in real time zijn geschreven. Dat wil zeggen: tijdens en kort na de wedstrijden. Die aanpak zorgt ervoor dat je als supporter alles net iets intenser herbeleeft. En dat kan dus bijzonder aangenaam zijn, zoals na alle topduels die Ajax won, maar óók pijnlijk. “Zoals FC Groningen - Ajax,” legt Pot uit. “Lees dat hoofdstuk en je voelt de pijn weer.”

Maar uiteindelijk overheerst toch weer de trots, omdat het draait om de verbondenheid in goede en slechte tijden. “Dit staat los van de resultaten en is volstrekt uniek. Geen enkele club heeft al 33 jaar zo’n boek. Dat is… Grootsheid.”

Behalve in Stadsarchief Amsterdam is het honderdzestig pagina's tellende Ajax Jaarboek vanaf dinsdag ook in boekwinkels verkrijgbaar en uiteraard online, voor 27,50 euro.