De magie van Ajax was voor mij voor een heel groot deel juist dat: de hoop bij een jonge, frisse Ajaxspeler. Het hart vol van verwachting, kijken naar specifieke kwaliteiten, jeugdig elan, karakter. Gaat hij het redden?

Ik heb mij best vaak vergist, geef ik ruiterlijk toe. De eerste stappen van Dennis Bergkamp in De Meer vond ik niet meteen geweldig. Zo licht… Weinig krachtig. Wel technisch begaafd, maar toch… ook wat netjes, of zo. En vooral onwennig. Bergkamp werd een van de meest iconische Ajaxvoetballers uit de clubgeschiedenis. Dus.

Bij al die inspirerende verwachtingen die jonge Ajacieden op de tribunes kunnen veroorzaken, hoort wel een passend vervolg. Het is lange tijd een soort bezwerende Ajaxformule geweest: talent x kwaliteit plus juiste moment, gedeeld door vertrouwen van de trainer en karakter in het kwadraat geeft als uitkomst een speler voor Ajax 1. Bijna een garantie voor succes.

Het passende vervolg is dus een speler die de hoofdmacht van onze club successen brengt. De lijst met Ajacieden is eindeloos. Maar die Ajaxformule staat keihard onder druk. Al jaren en steeds meer.

Zoon Kluivert levert de club nog geld op, omdat één jaar voor afloop contract de club in actie komt.

Het Bosman-arrest was in 1995 het startschot. Spelers werden meer beschermd, maar clubs hadden best een probleem. Michael van Praag, toen voorzitter, zei eens: “Milan nam Patrick Kluivert gratis van ons over. Hij werd daar geen succes, dus zij verkochten hem een jaar later aan Barcelona voor 12 miljoen euro. Wij hadden Patrick twaalf of dertien jaar opgeleid, maar stonden met lege handen.”

De woorden van Van Praag kloppen deels nog steeds. Denk maar aan Justin Kluivert en Matthijs de Ligt - twee door de club opgeleide Ajacieden die in grote belangstelling staan van buitenlandse clubs met veel kapitaal.

Er zijn nu wel twee verschillen. Het eerste: zoon Kluivert levert de club nog geld op, omdat één jaar voor afloop contract de club in actie komt. Het lesgeld van pa Kluivert is een tijdje terug al betaald. En het contract van De Ligt loopt door tot 2021, dus de euro’s rollen vast weer in grote getale richting Amsterdam.

Het grootste verschil is dat Kluivert senior nog een grote cup boven zijn hoofd hield, In Wenen, met tranen van geluk. Zijn bijdrage aan het succes van Ajax is immens. In de Ajaxformule is ‘het juiste moment’ weggevallen. En daarmee klopt voor supporters de uitkomst niet meer.

We kunnen ons nog wél verheugen op talent, maar of ze onze club – anders dan financieel – succes brengen? Reken er maar niet meer op.