Een kleine 150 man, vermoed ik. Uit alle winstreken van het land naar Amsterdam getogen. Op het scherm Johan de voetballer. Razendsnel en onberekenbaar. Daardoor ongrijpbaar. Dribbels, acties, goals. Beelden waarvan ik al honderden, zo niet duizenden keren genoot. Met mij de rest van de aanwezigen ook, kan niet anders. Maar waarvan ik nooit genoeg zal krijgen. Naar hem kijken in zijn stad, in het stadion waar hij successen vierde. Door het raam zag ik al die mensen in een oranje t-shirt met de beeltenis van Johan voorop. Deelnemers aan de 14K Run. Extra speciaal.

Toen Johan de wereld liet zien hij goed hij kon voetballen bij Barcelona en Ajax was ik nog jong. Te jong om dat bewust mee te maken, deels zelfs nog niet geboren. Later, als trainer en orakel, raakte ik gefascineerd. Vooral door zijn simpele uitspraken. Niet dat ik er iets van begreep, dat kon ook helemaal niet. Want Johan was voetbalhoogbegaafd en ik niet.

Ooit had ik de droom om ooit eens met Johan over voetbal te mogen praten.

Dus complexe situaties waren voor hem zo simpel. Daarom altijd ‘da’s logisch’. Voor hem wel, maar voor mij als doodgewone amateurlinksbuiten niet te snappen. Dat verklaart overigens ook waarom best veel mensen hem juist geen fijn mens vonden. Andersom zal hij ongetwijfeld moeite hebben gehad met ons ‘normale’ liefhebbers. Waarom we iets eenvoudigs maar niet vatten. Elkaar niet kunnen volgen, geheid ellende. Google maar eens op hoogbegaafdheid en problemen.

Wim Jonk doceerde, geïnterviewd door meestertacticus Pieter Zwart. Johan dacht niet in systemen, maar hanteerde spelprincipes. Vooruit verdedigen en denken, zoek de één tegen één, de derde man is een sleutelfiguur, maak driehoekjes, creëer chaos. Train het individu, niet het team. Want: “Ik heb nog nooit een heel team in het eerste zien debuteren.” De kracht van eenvoud. Fragmenten uit grote wedstrijden om zijn gedachtengoed visueel te maken.

Daarna twee trainers die uitlegden hoe je de ideeën vertaalt naar oefeningen voor jeugdspelertjes. Drillen heeft geen nut. Maak de spelertjes bewust, laat ze het zelf verzinnen en ontdekken. Speel partijtjes zonder keeper, dan zetten ze vanzelf druk op de bal. Bang voor een gemakkelijke tegengoal. Breng ‘de straat’ terug, mix leeftijden. Optrekken aan de grote jongens, ontwikkelen van leiderschap bij de ouderen. En: oefen, oefen, oefen. Herhaal, herhaal, herhaal. Uren maken, erin slijten.

Het slotakkoord was voor Michel Hordijk. Een gezongen ode aan Johan. De woorden, gitaarmuziek, een dartelende Johan op de achtergrond, spelend met tegenstanders. Het gemis enorm voelbaar.

Ooit had ik de droom om ooit eens met Johan over voetbal te mogen praten. Half uurtje, in een hoekje van de kroeg. Drie bierviltjes en een balpen. Vergapen aan zijn voetbalvernuft. Antwoord krijgen op vragen, het begrijpen. Na zijn overlijden wist ik dat die droom definitief was vervlogen. Echter, dinsdagavond bleek een bevredigend alternatief.

Toch een beetje kunnen luisteren naar Johan.