Een tussenstand van 3-1 plus een gemiste penalty doet vermoeden dat Ajax nog wel een puike eerste helft speelde, maar ook dat viel mee. Kun je je de eerste paar minuten nog herinneren? Heerenveen bleef prima overeind en de verwachte storm van Ajax bleef uit.

De storm hadden we wel verwacht, na de remise van PSV tegen FC Emmen (2-2). Dit was voor Ajax de kans om eindelijk weer koploper te worden en de opdracht was vrij simpel, maar kon niet worden voltooid. Nog eventjes en het is 1000 dagen geleden dat Ajax de eredivisie aanvoerde.

Hoog tijd voor analyse, met dank aan de input van @11tegen11!

xG-plot en pitch plot
Ook al speelde Ajax zeker niet zijn beste wedstrijd van het seizoen, het blijft stiekem een beetje onvoorstelbaar dat er niet werd gewonnen. Het stond zoals gezegd 3-1, maar ook 4-3 en zelfs in de ultieme slotfase was er nog een kans(je) om de meubelen te redden.

Als je de kwaliteit van de gecreëerde kansen tegenover elkaar zet en diverse simulaties uitvoert, maakte Ajax maar liefst 83 procent kans op de overwinning. Dan mag je best spreken van twee verloren punten, al had de middag ook zomaar op een nederlaag kunnen uitdraaien.

Het blijft een maf spelletje, dat voetbal. De waarde van 3,59 aan Expected Goals (inclusief penalty) valt dikke prima te noemen, ondanks het niet fantastische spel. Het probleem zit ‘m meer in de waarde van 1,57 Expected Goals die de verdediging weggaf. Zoals je kunt zien, waren het ook niet bepaald de grootste kansen die Heerenveen wist te benutten.

Ajax miste diverse grotere kansen dan de mogelijkheden waaruit de Friezen scoorden. Het valt natuurlijk niet uit te vogelen, maar wat als Andre Onana op doel had gestaan en niet Kostas Lamprou? De Griek neemt zichzelf vooral de 3-3 kwalijk, maar als je nog eens goed kijkt naar de tegentreffers, bekruipt je toch meermaals het gevoel van: Onana had ‘m gehad.

Passmaps
Het is natuurlijk te simpel om het puntenverlies alleen aan het optreden van Lamprou te wijten, veel te simpel zelfs. Waar was de verdediging gebleven? Op die vraag willen ook wij graag een antwoord en hopelijk volgen de antwoorden midweeks en in de klassieker, als de poppetjes hopelijk weer op de juiste positie staan. Van de restverdediging klopte helemaal niets, want meermaals kon Heerenveen via de kortste weg opstomen richting het doel.

De eerste helft oogde Ajax nog vrij georganiseerd, maar er werd in de kleedkamer slappe thee geschonken. Hoe kun je zo slecht aan de tweede helft beginnen? Misschien dachten de Ajacieden dat de klus al was geklaard. Maar zelfs voor de aansluitingstreffer bekroop je al het gevoel dat Heerenveen nog niet klaar was. Een marge van twee moet voldoende zijn om wakker te schrikken.

Misschien was het beter geweest als Daley Blind, die niet zijn meest doortastende dag beleefde, eens een speler van Heerenveen had gevloerd. Dan maar een gele kaart pakken en een signaal afgeven richting je ploeggenoten. Dat is beter dan je handen ten hemel heffen uit puur ongeloof nadat je het over jezelf hebt afgeroepen.

Er valt echter meer op als we de passmap van Ajax bekijken. Het zijn dingen waar we niet zo vrolijk van worden. Want opnieuw vragen we ons af: waar was Donny van de Beek? Donny noteerde slechts 19 balcontacten. Dat is echt heel weinig. En het was nu ook niet zo dat hij keer op keer opdook in de rug van Kasper Dolberg, klaar om een bal richting doel te schieten.

Over Dolberg gesproken: ook de Deen was weer eens onzichtbaar. Zijn optreden tegen FC Utrecht bood hoop, maar dit was ondermaats. Het moet vrij pijnlijk geweest zijn dat invaller Klaas Jan Huntelaar vrijwel direct deed waarvoor hij was ingebracht, al was de late gelijkmaker natuurlijk nog veel erger.

Ook kunnen we er niet omheen dat Daley Sinkgraven nog ver is verwijderd van zijn oude niveau. Deze Sinkgraven ten opzichte van Nicolas Tagliafico betekent toch een jasje uitdoen. Dit terwijl goede invulling van de backposities van groot belang blijkt voor goed spel van Ajax. Niet zelden voetbalt Ajax minder goed als Tagliafico ontbreekt.

Dit kan worden opgevangen op de rechterflank, maar de wisselwerking tussen Mazraoui en Ziyech was ook al verre van optimaal. Die twee vormen vaak genoeg een tandem over rechts, maar daar bleek dit keer niets van. Ziyech begon nog best goed aan de wedstrijd, maar gaandeweg leed zijn distributie onder de slordigheid die zijn spel helaas kenmerkte. Of zijn we nu te kritisch als de teller sleutelpasses pas stopte na zes stuks?!

Los hiervan, zagen we de kramp er nu inschieten bij Mazraoui? Klopt het dat Frenkie de Jong wat moeilijk liep? Laten we hopen dat we het verkeerd zagen, maar het werd wel gespot.

https://twitter.com/ajaxlife/status/1087322060618153988

Zone 14
Heerenveen kan wel aanvallen, maar niet verdedigen. Als je weet hoe goed Ajax normaal gesproken een tegenstander onder de duim kan houden, vormen dit ideale ingrediënten voor een overwinning in eigen huis. Het eerste deel van de bereiding verliep prima, maar uiteindelijk smaakte het recept nergens naar.

Ajax deed in eerste instantie best goede dingen. Kijk maar naar de gele lijntjes die we terugzien in de afbeeldingen van Zone 14 en de halfspaces. Twee van de vier goals vinden hun oorsprong in de zones waarin aanvallend spelende ploegen hun gevaar willen ontwikkelen.

De heerlijke aanval die vooraf ging aan de 2-1 van Dusan Tadic was zelfs van grote klasse en even daarvoor was de Serviër al in stelling gebracht door Lasse Schöne. De goede handelingen droogden daarna echter op, zoals we uit dezelfde afbeeldingen kunnen opmaken.

Halfspaces
Check het aantal stippellijntjes maar eens. Je ziet dat Ajax in Zone 14 vooral voetbalde van links naar rechts. Of andersom. Zodra de bal vooruit werd gespeeld, ging het mis. Dit tonen de stippellijntjes aan, want die staan voor mislukte passes. En daar zien we er te veel van.

Ook de passes vanuit de halfspaces waren ondermaats. We zien opnieuw de nodige stippellijntjes. Zodra de afslag richting doel werd genomen, ging het mis. Toen werd geen medespeler meer gevonden. Het leek ook wel alsof de bezetting voor het doel ondermaats was. Dat mag onder meer Dolberg zich aanrekenen. Het kan eigenlijk niet dat Ajax opnieuw zo afhankelijk blijkt van de 35-jarige Huntelaar.

Hopelijk kunnen we volgende week rond deze tijd concluderen dat er sprake was van opstartproblemen. We hebben de term ‘les geleerd’ dit jaar alweer te vaak horen vallen, dus laat het maar zien. Hup!