Door Kevin Van Nunen

Het scheelde niet veel of Ajax had voor de tweede keer op rij puntenverlies geleden. Het lukte Heracles Almelo (1-1) al aardig om het elftal van Erik ten Hag onschadelijk te maken en ook VVV-Venlo wist bijna twee punten af te snoepen.

Na twee wedstrijden staat Ajax pas op twee doelpunten, die ook nog eens vielen uit een standaardsituatie: een corner en een penalty. We merkten het na Heracles-thuis al op: Erik ten Hag moet snel met antwoorden komen. Meer schade kan Ajax zich gewoon niet veroorloven.

Met dank aan onze partner @11tegen11 zoomen we dieper in op het spel van Ajax.

xG-plot en pitch plot
Wie een blik werpt op de Expected Goals – weergave van kwaliteit van de kansen – ziet snel dat de overwinning van Ajax zaterdag meer dan verdiend was. Maar die driepunter kwam ook bijzonder moeilijk tot stand. Het eerste halfuur verliep nog wel aardig, daarna sloeg de droogte toe. Er werd niets meer gecreëerd.

Natuurlijk, er deden zich kansen voor en misschien dat die tijdens een andere wedstrijd wel waren benut. “We hebben genoeg kwaliteit lopen voorin,” aldus Ten Hag, maar het benutten van kansen moet toch echter beter om niet meer soortgelijke wedstrijden te spelen.

Nogmaals, het klopt absoluut dat Ajax in het eerste halfuur kans na kans bij elkaar wist te voetballen. Maar het tweede halfuur werd er bijna geen doelgevaar gesticht, op wat pogingen van afstand na. Die waren weliswaar redelijk gevaarlijk, maar je wint er de oorlog niet mee.

Gelukkig kwam het allemaal goed, dankzij een strafschop na interventie van de VAR. Dusan Tadic benutte het buitenkansje. Vandaar dat Ajax nog tot een respectabele xG-waarde van 2,61 komt, maar trek je de penalty eraf dan houd je 1,85 over en dat mag toch echt beter tegen een ploeg uit het rechterrijtje.

Omgekeerd valt het zeer positief te noemen dat Ajax werkelijk geen enkel gevaar van VVV toestond – het was ook veel te druk met verdedigen – totdat de gastheren in de slotfase alle schroom van zich afwierpen in de jacht op de gelijkmaker. Ook bij de afgekeurde openingstreffer werd de Ajaxdefensie niet bepaald uitgespeeld.

Passmaps
Als we de passmap erbij pakken, kun je goed zien dat Ajax zich vastliep. De bal bevond zich veelal in de driehoek Blind/Frenkie/Schöne en Ziyech werd weliswaar wel bereikt, maar hij had moeite om de connectie te vinden met de overige aanvallers.

“Het komt aan op positiespel. We moeten onze posities innemen op een dynamische, variabele manier met tempowisselingen en versnellingen om de tegenstander uiteen te spelen,” kondigde Ten Hag tijdens zijn voorbeschouwing al aan.

“Het is natuurlijk voor ons als een tegenstander inzakt, omdat we op zoek moeten naar ruimte. De backs kunnen niet zomaar overlappen. Het komt er voor ons op aan: wat kun je brengen aan de bal, waar vind je ruimtes en uiteindelijk diepte?”

Profetische woorden, zo blijkt. De backs overlapten namelijk niet en werden weinig in het spel betrokken. Tagliafico hebben we op die ene kans na niet gezien, Mazraoui en Ziyech wisten elkaar wel te vinden maar de rechtsback kreeg niet echt de mogelijkheid om zich met aanvallen te bemoeien.

Zoals je kunt zien, liep het voorin ook niet echt lekker. De drempel voor een streepje ligt weliswaar hoog, bij meer dan 5 passes, maar we hebben de wedstrijd allemaal gezien. Tadic was niet echt bij aanvallen betrokken, Huntelaar is een goede afmaker maar stond tegen een overmacht aan verdedigers en Labyad zat er nu ook niet bepaald lekker in.

De uitkomst van de wissel Labyad voor de geblesseerde Neres was vrij zorgelijk. De diepte en dynamiek verdween van de linkerflank, waardoor het alleen maar moeilijker werd om door de verdediging te combineren. Hopelijk blijkt de blessure van Neres niet al te ernstig, want Labyad ontpopte zich helaas niet tot kandidaat voor de basiself.

Overigens speelde Frenkie de Jong op het middenveld ook niet zijn beste partij. Frenkie komt weliswaar veelvuldig aan de bal en beschikt absoluut over creativiteit, maar soms vertraagt hij het spel ook enorm. Als je ergens geen behoefte aan hebt tegen een ploeg die inzakt, is het aan vertraging.

Het tempo moet juist zo hoog mogelijk liggen om een tegenstander uit elkaar te trekken. Je kunt hier tegenover zetten dat er te weinig werd bewogen, waardoor Frenkie ook niet de ruimte kreeg om in te dribbelen. Maar toch, het loopt gewoon nog niet heel lekker.

Het is interessant om te zien wat er tegen het einde gebeurde, toen Ajax toch weer wat meer begon te drukken. Niet alleen zorgde het tikken van de klok ervoor dat er met meer haast werd gespeeld, ook trad met Donny van de Beek plan B in werking.

Van de Beek werd rondom Huntelaar gepositioneerd. “Donny kan penetreren,” legt Ten Hag uit, die Tadic en Ziyech de opdracht gaf om het veld zo breed mogelijk te houden. “We moesten een weg vinden om te winnen en dat hebben we gedaan,” aldus de trainer.

Hier is alvast de dynamische passmap van @11tegen11 op basis van VVV - #Ajax. Het is zeer de moeite waard om Ziyech te volgen. Check hoe zijn gemiddelde positie eens naarmate de wedstrijd vordert. Later meer! #vvvaja pic.twitter.com/uQTTxO82fv

— Ajax Life (@ajaxlife) 20 augustus 2018

Zone 14
Als je kijkt naar het eerste halfuur van Ajax, was er niets geks aan de hand. Behalve dat het tempo misschien nog iets hoger had mogen liggen. Maar er werd tenminste vooruit gevoetbald, in plaats van opzij.

Dat gebeurde het daaropvolgende uur en dat was om moedeloos van te worden. Je moet naar voren, niet opzij. Het totaal aantal van 66 passes binnen Zone 14 is prima, helaas zie je dat er wat verder weg van het zestienmetergebied dus vooral horizontaal werd gepasst.

Ziyech probeerde het wel. Oh, en of Ziyech het probeerde! Hij zocht constant ruimte om de bal achter de diep ingezakte verdedigers te plaatsen en bleef het maar proberen… Enkele keren rolde de bal over de achterlijn, zoals je ziet op het kaartje.

Ziyech had een assist verdiend, zoals de pass van Tadic op Neres ook een assist had moeten zijn. Helaas bleef Neres met zijn voet haken in het kunstgras, liep hij een blessure op en ging de bal naast. Even later miste ook Labyad.

Weg assist, weg idee dat je vanuit Zone 14 o zo gevaarlijk kunt zijn. Hopelijk wordt ons punt volgende keer wel gestaafd.